1. "Nieporządki roku 1861"

Przed kościołem farnym w Tykocinie

 

Krzyż Kotłowskich, stanął na pamiątkę krwawych wydarzeń krajowych roku 1861*. Ich następstwem były zgromadzenia religijno-patriotyczne, również w Tykocinie. W związku z tym w 1862, odbył się spis młodych polaków do służby w wojsku carskim.

 

https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/jednostka/-/jednostka/17520856?_Jednostka_delta=20&_Jednostka_resetCur=false&_Jednostka_cur=1&_Jednostka_id_jednostki=17520856

 

***

W styczniu 1863, władze zaborcze ogłosiły brankę. To przyspieszyło wybuch powstania i młodzież spisana uciekła w szeregi powstańców, unikając wcielenia do wojska carskiego. I zaczęło się powstanie...

 

***

Wójt gminy Stelmachowo, Dziekoński, zgromadził teczkę dokumentów: „Akta polityczne tyczące się nieporządków r. 1861”. Wiele z nich sporządził własnoręcznie. Dotyczą wydarzeń z lat 1854/69, powstania 1863/64 i powstańców z jego gminy. 

Przedstawię ich postaci w kolejnych opowieściach.

 

https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/jednostka/-/jednostka/17439954

 

 * https://ossolineum.pl/index.php/zeliwne-krzyze-z-1861-r-pamiatki-narodowej-zaloby/